به گزارش راوی شیراز، تشکل‌های مردم‌نهاد و صنوف ، به‌واسطه حضور مستقیم در بطن جامعه و ارتباط نزدیک با ذی‌نفعان، نقش بی‌بدیلی در شناسایی مسائل، ارائه راهکارهای بومی، و تسهیل فرآیندهای تصمیم‌گیری دارند. از سوی دیگر، صنوف گردشگری مانند هتل‌داران، دفاتر خدمات مسافرتی، راهنمایان گردشگری، فعالان صنایع‌دستی و حمل‌ونقل گردشگری نه‌تنها حلقه‌های اصلی زنجیره خدمات گردشگری هستند، بلکه تجربه و دانش عملی ارزشمندی دارند که می‌تواند مکمل برنامه‌ریزی‌های کلان باشد.
مزایای مشارکت این نهادها در شرایط محدودیت منابع موجب کاهش وابستگی به بودجه‌های دولتی از طریق بسیج منابع محلی و مشارکت‌های داوطلبانه، افزایش چابکی و انعطاف‌پذیری سیستم مدیریت گردشگری با کمک نیروهای محلی آشنا به زمینه‌های فرهنگی، جغرافیایی و اجتماعی، افزایش اعتماد عمومی و حس مالکیت اجتماعی نسبت به میراث فرهنگی و جاذبه‌های طبیعی و شفاف‌سازی و پایش مردمی پروژه‌ها که منجر به کاهش فساد و اتلاف منابع می‌شود.
پیامدهای مثبت این هم‌افزایی در حفاظت از آثار تاریخی
با مشارکت راهنمایان گردشگری، انجمن‌های میراث فرهنگی، و اصناف مرتبط، امکان پایش میدانی مستمر، آموزش گردشگران و جوامع محلی، و فرهنگ‌سازی در زمینه حفاظت از آثار تاریخی فراهم می‌شود. چنین مدلی از همکاری، باعث می‌شود آسیب‌پذیری مواریث تاریخی کاهش یافته و بهره‌برداری از آن‌ها مسئولانه‌تر و پایدارتر صورت گیرد.
اما در نقطه مقابل، اختلاف و عدم هم‌افزایی چه زیان‌هایی دارد؟
تداخل و تکرار وظایف، که منجر به اتلاف منابع و نارضایتی مردم و گردشگران می‌شود
بی‌اعتمادی و تنش بین بخش دولتی و خصوصی که موجب تضعیف کل نظام گردشگری می‌گردد
عدم استفاده از ظرفیت‌های مردمی و دانش محلی در سیاست‌گذاری‌ها
کاهش کیفیت خدمات و از دست رفتن فرصت‌های اقتصادی و برندینگ گردشگری
در نهایت، می‌توان گفت که بدون مشارکت واقعی و سازنده میان اداره کل‌های میراث فرهنگی و گردشگری استان‌ها با تشکل‌های مردم‌نهاد و صنوف گردشگری، توسعه پایدار این حوزه امکان‌پذیر نیست. راه‌حل، گفت‌وگوی شفاف، تنظیم نقش‌ها و مسئولیت‌ها و مشارکت در تدوین و اجرای برنامه‌هاست.
یادداشت از مسعود منیعاتی رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان فارس
ثبت دیدگاه